Phóng viên: Thưa ông, công tác thống kê của tỉnh Lâm Đồng sẽ được thực hiện như thế nào phục vụ cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân tỉnh trước việc đánh giá các mục tiêu KT-XH?      

Cục trưởng Nguyễn Tấn Châu: Cục Thống kê tỉnh Lâm Đồng  luôn xác định việc cung cấp thông tin để Tỉnh uỷ, HĐND và UBND đánh giá việc thực hiện các mục tiêu phát triển KT- XH của Tỉnh là nhiệm vụ chính trị quan trọng của Cục Thống kê. Để phục vụ cho công tác đánh giá các mục tiêu phát triển KT-XH thời kỳ 2011-2015 của địa phương. Cục Thống kê đã căn cứ vào NQ của Tỉnh ủy, HĐND về kế hoạch KT-XH 5 năm 2011-2015; các chương trình trọng tâm, công trình trọng điểm thời kỳ 2011-2015, đánh giá kết quả đạt được và những tồn tại.

Theo đó, ngành Thống kê Lâm Đồng đã tiến hành tính toán các chỉ tiêu được đề cập trong Nghị quyết (NQ) của Tỉnh uỷ, HĐND và các chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện do Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành. Việc tính toán các chỉ tiêu này phục vụ cho việc đánh giá NQ 2011-2015 và để làm cơ sở xây dựng KH phát triển kinh tế- xã hội cho giai đoạn 2016-2020. Qua tính toán có một số chỉ tiêu không đạt mục tiêu nghị quyết đề ra như: Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP), chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thu ngân sách ...  

Phóng viên: Xin ông cho biết, liệu, các thông tin thống kê do Cục Thống kê biên soạn có sát thực so với mục tiêu kế hoạch hàng năm của tỉnh đặt ra hay không?

Cục trưởng Nguyễn Tấn Châu: Trong những năm qua, ngành Thống kê luôn quan tâm tới việc đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dùng tin và nâng cao chất lượng của số liệu thống kê. Báo cáo thống kê về tình hình kinh tế xã hội hàng tháng, quý, năm trở thành tài liệu chính thức trong các kỳ họp Tỉnh ủy, HĐND, UBND, đáp ứng yêu cầu bảo đảm thông tin phục vụ công tác quản lý, xây dựng qui hoạch, kế hoạch và phục vụ cho việc đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch, mục tiêu của địa phương đề ra, công tác thống kê từng bước đổi mới nâng cao chất lượng công tác báo cáo và điều tra thống kê để từ đó tăng cường chất lượng thông tin trong tình hình mới.

Thông tin thống kê được biên soạn theo quy trình từ khâu chuẩn bị đến kết quả cuối cùng, mỗi công đoạn có những quy định và mối ràng buộc lẫn nhau không thể tách rời nên có thể khẳng định số liệu thống kê được biên soạn phản ánh khách quan và tương đối sát với thực trạng KT-XH của địa phương.

Tuy nhiên, tôi cho rằng, chất lượng thông tin thống kê cơ bản phụ thuộc vào đối tượng cung cấp thông tin của các doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể. Hiện nay, Ngành Thống kê đang nghiên cứu trình Quốc hội dự án Luật Thống kê (sửa đổi) và hy vọng trong thời gian sắp tới khi Luật Thống kê (sửa đổi) được ban hành sẽ là cơ sở pháp lý để các DN, hộ kinh doanh cá thể cung cấp đầy đủ, chính xác và kịp thời thông tin về hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) thì công tác biên soạn, tính toán của ngành Thống kê sẽ tốt hơn.

Phóng viên: Thưa ông, để đánh giá các kết quả đạt được so với mục tiêu, chỉ tiêu trong việc thực hiện kế hoạch giai đoạn 2011 - 2015, Cục Thống kê đã áp dụng những nguyên tắc và phương pháp gì trong tính toán để đảm bảo tính thống nhất trong so sánh?

Ông Nguyễn Tấn Châu: Ngành Thống kê có 7 nguyên tắc trong tính toán số liệu thống kê. Theo đó, các nguyên tắc quy định việc bảo đảm tính trung thực, khách quan, chính xác, đầy đủ, kịp thời trong điều tra, báo cáo, tổng hợp, công bố thông tin thống kê. Tôi cho rằng, đây là các nguyên tắc quan trọng nhất. Thể hiện trách nhiệm của người cung cấp thông tin và trách nhiệm của người làm công tác thống kê.

Tiếp đến là bảo đảm tính độc lập về chuyên môn nghiệp vụ thống kê thể hiện tính trung thực, khách quan của thông tin thống kê; Thống nhất về chỉ tiêu, biểu mẫu, phương pháp tính, bảng phân loại, đơn vị đo lường, niên độ thống kê và bảo đảm so sánh quốc tế; Không trùng lắp, chồng chéo giữa các cuộc điều tra, báo cáo...

Tuy nhiên, việc thu thập những thông tin theo đơn vị thường trú trong lĩnh vực thống kê tài khoản quốc gia để tính chỉ tiêu GRDP là rất khó và không đảm bảo độ chính xác, là một trong những nguyên nhân dẫn đến tốc độ tăng trưởng kinh tế của các tỉnh, thành phố có sự chênh lệch và thường cao hơn nhiều so với tăng trưởng kinh tế của cả nước do việc tính trùng, tính thiếu.

Cục Thống kê tỉnh Lâm Đồng luôn áp dụng đúng phương pháp đã được Tổng cục Thống kê nghiên cứu, ban hành cho tất cả các tỉnh, thành phố áp dụng, nhằm đảm bảo tính thống nhất về mặt số liệu giữa các năm, đồng thời đảm bảo tính so sánh được về số liệu giữa Lâm Đồng với các tỉnh, thành phố trong vùng Tây nguyên và cả nước.

Phóng viên: Thưa ông, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang trình Chính phủ Đề án đổi mới quy trình biên soạn chỉ tiêu GRDP với chủ trương Tổng cục Thống kê sẽ trực tiếp tính toán và công bố GRDP cho các địa phương. Theo ông, với việc đổi mới quy trình này có khắc phục được sự chênh lệch giữa Trung ương và địa phương trong thời gian qua hay không?

Cục trưởng Nguyễn Tấn Châu: Tôi cho rằng, thời gian qua, có nhiều nguyên nhân dẫn tới chỉ tiêu GRDP thiếu chính xác, trong đó nguyên nhân chủ yếu do nguồn thông tin đầu vào dùng để biên soạn còn hạn chế và bất cập; việc bóc tách kết quả sản xuất theo nguyên tắc thường trú, công cụ để biên soạn số liệu GRDP như hệ thống giá, chỉ số giá, hệ số chi phí trung gian (IC) còn thiếu, chưa đồng bộ, chậm cải tiến và hoàn thiện.

Cho nên việc biên soạn và công bố chỉ tiêu GRDP cho các địa phương thống nhất sử dụng được tập trung đầu mối tại Tổng cục Thống kê là cần thiết, là giải pháp duy nhất trong thực tế hiện nay để khắc phục được chênh lệch số liệu giữa Trung ương và địa phương. Tuy nhiên, cần phải có lộ trình thực hiện cụ thể theo từng thời kỳ và phải đảm bảo tính kịp thời cho các địa phương trong đánh giá và xây dựng kế hoạch hàng năm.

Phóng viên: Để có cơ sở định hướng cho thời kỳ 2016 - 2020 các mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Lâm Đồng sẽ được Cục Thống kê thống nhất thực hiện như thế nào nhằm phù hợp với sự phát triển kinh tế nhanh và đa dạng của tỉnh?

Ông Nguyễn Tấn Châu: Đến nay, cơ bản các chỉ tiêu đánh giá kế hoạch 2011-2015 và dự báo mục tiêu cho thời kỳ 2016-2020 đã thống nhất giữa các sở ngành với Cục Thống kê và đưa vào dự thảo lần thứ 4 của NQ Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng lần thứ X (2016-2020).

Thực hiện kế hoạch và nhiệm vụ công tác của Cục Thống kê do Tổng cục Thống kê, Tỉnh uỷ, HĐND và UBND giao, chúng tôi sẽ cụ thể hoá các công việc để tính toán, đánh giá khách quan các mục tiêu phát triển KT-XH thời kỳ 2016-2020 của Tỉnh. Tuy nhiên, hiện nay kinh tế của Lâm Đồng đang có những chuyển dịch rất mạnh về cơ cấu kinh tế giữa các ngành, tập trung đầu tư vào sản xuất nông nghiệp với công nghệ cao, nâng cao chất lượng sản phẩm. Cục Thống kê tỉnh Lâm Đồng sẽ chủ động thu thập thông tin về những nét mới trong sản xuất kinh doanh của Tỉnh, xin ý kiến chỉ đạo về phương pháp tính của Tổng cục Thống kê để chúng tôi tính toán phản ánh sát thực bức tranh kinh tế sôi động của Tỉnh.

Chẳng hạn, đối với chỉ tiêu GRDP sau khi rà soát, tính toán từ các ngành sản xuất trên địa bàn, đặc biệt là tính toán và bóc tách chi tiết các sản phẩm chất lượng cao, sản phẩm mới, sản phẩm đặc thù của địa phương để áp dụng giá và chỉ số giá cho phù hợp nhằm phản ánh sát thực bức tranh chuyển dịch cơ cấu của nền kinh tế; số liệu tính toán được gửi ra Tổng cục Thống kê thẩm định theo đề án rà soát số liệu GRDP thời kỳ 2011 -2015.  Kết quả thẩm định sẽ được Tổng cục Thống kê công bố về cho các địa phương sử dụng làm căn cứ để xây dựng kế hoạch phát triển KT-XH thời kỳ 2016-2020 phù hợp với điều kiện phát triển của địa phương mình.

Phóng viên: Thưa ông, Cục Thống kê tỉnh Lâm Đồng có kế hoạch gì để nâng cao chất lượng các chỉ tiêu thống kê trong thời gian tới?        

Cục trưởng Nguyễn Tấn Châu: Một trong những giải pháp mà Cục Thống kê Lâm Đồng hướng đến, đó là; đẩy mạnh công tác phân tích và dự báo thống kê, tăng cường đầu tư thời gian trong việc nghiên cứu, phân tích các báo cáo và kết quả điều tra thống kê, nhất là báo cáo kinh tế-xã hội, các ấn phẩm chuyên đề để số liệu thống kê thực sự là “Con số biết nói” phục vụ kịp thời cho sự quản lý điều hành của lãnh đạo các cấp, các ngành. Qua công tác phân tích và dự báo, chúng tôi sẽ phát hiện các bất cập của số liệu, từ đó có giải pháp khắc phục.

Bên cạnh đó, tăng cường công tác ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thu thập, khai thác thông tin từ kết quả các cuộc điều tra chuyên ngành phục vụ tốt việc phân tích kết quả điều tra và báo cáo thống kê; đồng thời, tăng cường cung cấp và phổ biến thông tin thống kê qua nhiều kênh, nhất là qua các phương tiện truyền thông đại chúng trên cơ sở đảm bảo các quy định theo Quy chế công bố thông tin thống kê do Tổng cục Thống kê và Cục Thống kê ban hành.

Trong hoạt động thu thập thông tin, chúng tôi sẽ tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Thống kê nhằm nâng cao chất lượng thông tin đầu vào của Ngành.

Phóng viên: Xin cám ơn ông!

Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam